Oprac.Akt 1Akt 2Akt 3Akt 4Akt 5Char.Plan/MiniByć albo…
Klaudiusz – wuj Hamleta, zabił jego ojca (swojego starszego brata) – także o imieniu Hamlet, pojął za żonę Gertrudę, matkę młodego królewicza i zasiadł na tronie Danii. W zasadzie przywłaszczył sobie to stanowisko, gdyż zgodnie z zasadami na tronie powinien zasiąść Hamlet, który był młodym mężczyzną w wieku około 30 lat. Klaudiusz to bardzo okrutny człowiek i karierowicz. Zabił brata i zamierzał także zabić jego syna. Podczas przedstawienia aktorów domyślił się, iż królewicz odkrył prawdę o prawdziwej przyczynie śmierci króla Hamleta. Od tej pory planował beznamiętnie sposób wyeliminowania następcę tronu. Pretekstem było ratowanie honoru Danii przed obłąkanym następcą.
Zamiar wysłania go do Anglii na pewną śmierć został odczytany przez Hamleta. Razem z Laertesem obmyślił plan zabicia Hamleta podczas pojedynku – zatrutym ostrzem szabli (floretu) lub zatrutym napojem. Nie widzimy, aby nienawidził Hamleta, zmawiał się z jego matką przeciwko synowi, lecz po prostu na zimno kalkulował, kto mu zagraża i wykorzystywał sposobność do usuwania przeszkód z drogi jego kariery. Nie miał przy tym żadnych skrupułów czy też wyrzutów sumienia, dlatego też jest postacią symbolizującą zło. Pozytywną cechą tej postaci jest zachowanie w odniesieniu do żony. Jest jej oddany i wierny, nie widzi poza nią świata i tylko z nią chce żyć.
Hamlet – mężczyzna w wieku około 30 lat. Domyślamy się tego z rozmowy pomiędzy grabarzami: „Tu w Danii, której ziemię kopię od lat trzydziestu” – grabarz równo trzydzieści lat wcześniej, gdy Hamlet pokonał w bitwie Fortynbrasa, rozpoczął swoją pracę. Być może to jednak pomyłka, ponieważ w tak dojrzałym wieku Hamlet był naturalnym następcą tronu – po pierwsze, a po drugie z jego zachowania wynika, iż jest to młodzieniec, nawet nastolatek. Podobnie jak o Klaudiuszu, tak o wyglądzie hamleta nie można dużo powiedzieć. Być może był przystojnym mężczyzną, wzbudzał miłość i zainteresowanie Ofelii, a tę Szekspir określa jako piękność. W dodatku gdy Hamlet mówi o wuju, stwierdza, iż jest on brzydszą wersją swojego brata, ojca Hamleta. Nie wiadomo jednak czy mówi o jego urodzie czy też o charakterze.
Hamlet przybywa do zamku z Wittenbergi, gdzie przebywał aby się uczyć. Oburza go fakt, iż po śmierci ojca matka tak szybko wyszła za Klaudiusza. Bardzo przeżywa tę stratę, ma zamyśloną minę i melancholijny nastrój. Jedyny jasnym punktem jego życia jest miłość do Ofelii. Gdyby nie ona, jego życie nie miałoby sensu. Wszystko się zmienia po rozmowie z duchem ojca. Odkrywa przed nim prawdę o swojej śmierci i w ten sposób nadaje młodzieńcowi nowe zadania życiowe. Początkowo Hamlet chce biec i całemu światu obwieścić prawdę, ale dochodzi do wniosku, że musi zebrać jakiekolwiek dowody na słowa ducha. Świadczy to o przebiegłości i przewadze racjonalnego myślenia nad porywami uczuć. Hamlet jest zatem młodzieńcem opanowanym w tym momencie. Gorzej wypada podczas rozmowy z matką, gdy przebija szablą Poloniusza – wpada w furię i traci nad sobą panowanie, ponieważ wydaje mu się, iż jest podsłuchiwany przez Klaudiusza.
W słynnym monologu „Być albo nie być” przekonujemy się, że jest to mężczyzna delikatny i wrażliwy. Poczucie niesprawiedliwości i osaczenia przez zło rozmyśla nad sensem życia i rozważa nawet samobójstwo. Wypowiada mądre słowa, że gdyby człowiek wiedział, iż śmierć jest wyzwoleniem, najchętniej popełniłby samobójstwo i przeszedł do lepszego świata. Nikt jednak nie wie, co jest poza granicą śmierci, dlatego ludziom pozostaje tchórzliwe trwanie, przeciętna egzystencja. Rozmyślania o życiu i refleksje filozoficzne nadają tej postaci wymiar uniwersalny. Może on symbolizować wahania pomiędzy wyborem drogi życiowej.
Hamlet jest przebiegły i podstępny, bardzo dobrze dobiera strategię działania. Gdy dowiaduje się prawdy od ducha, postanawia przejść do działań utajnionych. Zakazuje znajomym oficerom i przyjaciołom mówienia o wydarzeniach, a także ostrzega ich, że może się teraz zachowywać tak, że nie poznają go – niech się nie zrażają do niego, ponieważ musi tak postąpić. Udaje obłąkanego, człowieka tracącego zmysły. Z pomocą przychodzą mu wydarzenia mające miejsce pomiędzy Poloniuszem i jego córką Ofelią. Mianowicie Poloniusz zwraca uwagę Ofelii, aby nie przyjmowała zalotów księcia Hamleta, ponieważ to dla niej ród zbyt wysoki i nic z tego nie będzie. W obawie o dobre imię Ofelii ojciec stara się ją chronić.
Dziewczyna zwraca listy miłosne Hamletowi i potem młodzieniec odwiedza ją. Z pewnością śmierć ojca i porzucenie przez Ofelię pogłębiły poczucie alienacji i samotności, zagubienia w życiu królewicza. Hamlet nie czyni wyrzutów Ofelii, krytykuje wszystkie kobiety jako gatunek ludzi pustych i dwulicowych. W ten sposób obraża ją i pokazuje brak miłości. Nawet zaprzecza jakoby pisał do niej listy czy dawał jej prezenty, udaje niepamięć.
W obecności Horacego potrafi być sobą i mówić prawdę. Jest to jedyna osoba godna jego zaufania i oddana Hamletowi. Jemu powierza wszelkie tajemnice związane z duchem i Horacego prosi, aby podczas przedstawienia obserwował Klaudiusza. Jest też osobą uzdolnioną. Odwdzięcza się mu na koniec, zakazując Horacemu samobójstwa. Prosi, aby przyjaciel opowiedział wszystkim prawdę o jego losie, zawierza mu i życzy jak najlepiej, pokazując przez to swoją dojrzałość, empatię i szacunek, ale też wdzięczność.
O przebiegłości i zdolności do kojarzenia faktów Hamleta świadczy jego zachowanie podczas podróży do Anglii. Podejrzewał on króla o chęć pozbycia się go z Danii. Na statku okazało się, iż w jego ręce „wpadł list prawdy” o Klaudiuszu, chodzi o rozkaz zabicia Hamleta przez Anglików, lenników Danii. Bezwzględność Hamleta widzimy podczas pisania listu do Anglików z rozkazem zabicia Rozenkranca i Gildensterna. Poza tymi dwiema osobami z powodu działań Hamleta giną jeszcze Ofelia,
Poloniusz, Laertes, Klaudiusz i Gertruda. Pierwotnie Hamlet miał zamiar zemścić się wyłącznie na Klaudiuszu, ale sprawy wyrwały się spod kontroli – częściowo za sprawą podstępów Klaudiusza: zatrutego wina, zatrutych floretów, listu do Anglików, ale mimo wszystko również Hamlet jest współwinny. Jego uparte dążenie do zemsty, bezkompromisowość przyniosły śmierć co najmniej 5 osobom, które nie brały bezpośredniego udziału w zabiciu jego ojca.
Hamlet jest człowiekiem lękliwym lub takiego udaje, za tak mają go odbierać bliscy. Jego charakter znają także dworzanie i lud, którego reakcji obawia się Klaudiusz. Już wcześniej miał on ochotę zabić, wyeliminować młodego Hamleta, lecz musiał liczyć się z opinią tłumu, którego wolał nie denerwować. Bał się także, aby na jaw nie wyszły sprawy związane z jego zabójstwem króla Hamleta. Młody książę jest jednak odważny i waleczny. Staje do pojedynku z Laertesem, mimo iż powszechnie wiadomo, że syn zabitego Poloniusza jest mistrzem w walce na florety. Raniony przez niego i zatruty, porywa się mimo wszystko na Klaudiusza i zabija go. Mści się w końcu i wybacza Laertesowi.
Umierając, Hamlet porusza ważną kwestię sukcesji tronu Danii. Horacemu mówi, iż widzi jako swojego następcę młodego Fortynbrasa, który wraca z wojny z Polski. Świadczy to o patriotyzmie młodzieńca. Wiedział o zbliżającej się śmierci, ale chciał też uporządkować sprawy państwa.
Gertruda – królowa, żona zmarłego Haleta, matka młodego Hamleta, żona Klaudiusza. Jest to kobieta delikatna i wrażliwa. Pragnie dobra swego syna, ale też dobrze służy swojemu mężowi, radząc mu we wszystkim, jeśli tylko o to poprosił. Hamlet oskarża ją o współdziałanie z Klaudiuszem, ale nie wie tego na pewno. Podczas przedstawienia, które udowodniło słowa ducha, Klaudiusz wybiegł z sali, przerywając przedstawienie. Gertruda wyszła za nim, lecz nie wiemy, czy tak naprawdę zrozumiała aluzje toczącego się spektaklu. Z jej komentarzy podczas przedstawienia i po nim, z rozmowy z Hamletem możemy domyślać się, że nie miała nic wspólnego z zabójstwem męża lub bardzo dobrze to maskowała w przeciwieństwie do Klaudiusza.
W rozmowie z duchem Hamlet dostał polecenie, aby nie mścił się na matce, to będzie zadanie nieba. Nie wiadomo co miał na myśli duch: czy Gertruda była winna zdrady i współuczestnikiem spisku przeciwko królowi, czy zraniła ducha już po śmierci tak szybko zapominając o mężu. Akurat ten ostatni fakt mógłby być zarzutem i rysą na postaci matki Hamleta. Gdyby nie fakt, że zależało jej bardzo na tym, aby Dania miała następcę tronu. Dlaczego nie miał nim być Hamlet, dlaczego nie walczyła o sukcesję dla swego syna?
Trudno powiedzieć, przyczyn może być kilka: Hamlet w rzeczywistości był za młody do pełnienia tej funkcji, uznała go za nieodpowiedniego kandydata lub też tak była zakochana w Klaudiusz, że chciała wnieść w posagu do ich związku tron należny Hamletowi. Tak czy inaczej popełniła bardzo poważny błąd, ponieważ odepchnęła syna i stała się złą matką. Nie mogła nie dostrzegać niesprawiedliwości i zagubienia Hamleta.
Ofelia – delikatna młoda panna, córka Poloniusza i ukochana Hamleta. Jest wzorem piękna i niewinności, rodzicielskiego oddania i posłuszeństwa. Kochała Hamleta i przyjmowała dowody jego zainteresowania. Gdy jednak ojciec zakazał jej tego, musiała oddać księciu listy i podarunki. Byłą bardzo cierpliwa i bezbronna podczas awantury, jaką urządził jej po tym, jak oddała mu listy. Kazał jej też iść do zakonu. Z kolei Gertruda oceniała ją najwyżej ze wszystkich dziewcząt znanych na jej dworze.
Na wieść o śmierci ojca doznała pomieszania zmysłów, z rozpaczy nie panowała nad swoimi emocjami i językiem. Zginęła w potoku, próbując powiesić na gałęzi wieniec upleciony z kwiatów. Zdaniem grabarzy to było samobójstwo. Bardzo prawdopodobne, że mogła dowiedzieć się o tym, co naprawdę się stało. Zabójcą jej ojca był Hamlet i ta wiadomość, choćby podejrzenie, mogło ją zabić, nie tyle sama śmierć Poloniusza. Zmarła w momencie, gdy w pobliżu nie było Hamleta, wysłano go do Anglii, z której mógłby wrócić w bliżej nieokreślonej przyszłości. Samotność, porzucenie, zawód miłosny – tragedia życiowa ojca to za dużo na takie miękkie i delikatne serce Ofelii.
Oprac.Akt 1Akt 2Akt 3Akt 4Akt 5Char.Plan/MiniByć albo…