Oprac.R. 1-8R. 4-9R. 10-12R. 13-16R. 17-18Interp.Plan/Mini
Epoka literacka
Biografia autora

Stefan Żeromski żył w latach 1864-1925. Tworzył w dwóch epokach, Młodej Polsce i międzywojniu. Debiutował w „Głosie” w latach 1891-94 nowelami i opowiadaniami, korespondencjami z Nałęczowa. W 1895 roku ukazały się jego „Opowiadania” z „Siłaczką” i „Doktorem Piotrem”. W 1899 wydał „Ludzi bezdomnych”, „Popioły” w 1904 roku i „Dzieje grzechu” w 1908. Wiele podróżował, mieszkał w Szwajcarii i Francji. Po odzyskaniu niepodległości osiadł w Warszawie i w 1925 roku napisał „Przedwiośnie”. Był nominowany do literackiej Nagrody Nobla.
Geneza dzieła
Powieść została opublikowana w 1897 roku w czasopiśmie “Nowa reforma”. Żeromski użył wówczas pseudonimu Maurycy Zych.
Budowa utworu
Powieść składa się z XVIII rozdziałów o numeracji rzymskiej.

Czas i miejsce akcji
Czas akcji to lata 60 i 70-te XIX wieku. Rozpoczyna się dokładnie 04.01.1864 roku, gdy główny bohater ma 8 lat, a kończy dziesięć lat później po egzaminie maturalnym, gdy Marcin w wieku 19 lat ma rozpocząć studia na uniwersytecie w Warszawie. Miejsce akcji to kilka wiosek i miasteczek w zaborze rosyjskim: Gawronki (rodzinna wioska Marcina), Owczary (Szkoła Początkowa, Kleryków (gimnazjum).
Bohaterowie
- Główny bohater: Marcin Borowicz oraz jego rodzice, matka Helena i ojciec, a także małżeństwo Wiechowskich (Ferdynand i Marcjanna) – pierwsi nauczyciele Marcina.

- Bohaterowie drugoplanowi, czyli koledzy z gimnazjum i stancji w Klerykowie oraz kółka literackiego: bracia Daleszowscy, Szwarc, Soraczek, Wiktor Alfons Pigwański, Romcio Gumowicz, „Wilczek”, Tynkiewicz, Andrzej Radek, Tomasz Walecki, Bernard Sieger (Zygier), Marian Gontala, Anna Stogowska („Biruta”) – pierwsza miłość Marcina.
- Nauczyciele i dyrekcja gimnazjum w Klerykowie: Kriestiobriodnikow, Zabielskij, Majewski, Sieldew, Wargulski, Rudolf Leim, Iłarion Stiepanycz Ozierskij, Sztetter, Nogacki, Pietroń, Mieszoczkin, Kostriulew.
- Pozostałe postacie: Szymon Noga, Scubioła, Lejba Koniecpolski, Józia, Małgośka, Michałek, Piotr Michcik, Wicek Piątek, Pałyszewski, Piotr Nikołajewicz Iaczmieniew, Izrael, Samonowicz, Grzebicki, Pani Przepiórowska, Antoni Paluszkiewicz, Płoniewicz, Władzio Płoniewicz, Pani Stogowska, Pan Stogowski.
Zobacz film
Streszczenie
Oprac.R. 1-8R. 4-9R. 10-12R. 13-16R. 17-18Interp.Plan/Mini