Potop -

Oprac.Tom 1 Roz. 1-7 Tom 1 Roz. 8-14 Tom 1 Roz. 15-26 Tom 2 Roz. 1-10 Tom 2 Roz. 11-21 Tom 2 Roz. 22-32 Tom 2 Roz. 33-40 Tom 3 Roz. 1-10 Tom 3 Roz. 11-19 Tom 3 Roz. 20-30 Interp./Char.Kmicic i Oleńka

Epoka literacka

Pozytywizm

Biografia autora

Henryk Sienkiewicz to polski powieściopisarz (1846- 1919), autor powieści historycznych. Urodził się w Woli Okrzejskiej na Podlasiu. Podczas studiów zajmował się pisarstwem dziennikarskim. Debiutował w 1872 dziełem “Humoreski z teki Woroszyłły”. Sławę przyniosła mu “Trylogia”: “Ogniem i mieczem” (1884), “Potop” (1886), “Pan Wołodyjowski” (1888), a także “Quo vadis” (1896), “W pustyni i w puszczy” (1911) i inne. W roku 1905 otrzymał Nagrodę Nobla za “Quo vadis”. Więcej informacji w Wikipedii.

Geneza dzieła

Pracę nad powieścią Sienkiewicz rozpoczął w 1884 roku. Na Boże Narodzenie 1884 roku powieść zaczęła się ukazywać w krakowskim “Czasie”, warszawskim “Słowie” i wielkopolskim “Dzienniku Poznańskim”. Czytelnicy trzech zaborów mogli poznawać losy bohaterów na bieżąco. Włochy, Francja, Austria i Polska to kraje, w których przebywał autor, pisząc dzieło.

Budowa utworu

Dzieło składa się z trzech tomów. W każdym tomie znajdują się rozdziały: tom I- 26, tom II- 40, tom III- 30, łącznie 96 rozdziałów. Nie posiadają one tytułów, a jedynie cyfry rzymskie. Narrator powieści jest wszechwiedzący, trzecioosobowy i obiektywny. Często wczuwa się w rolę bohatera i mówi za niego, a czasami w rolę kronikarza z okresu rozgrywania się akcji w XVII wieku.

Czas i miejsce akcji

“Potop” to powieść historyczna. Zdarzenia historyczne rozgrywają się w latach 1655- 56. Miejsca akcji to istniejące miejscowości w różnych częściach Rzeczpospolitej Obojga Narodów (Wikipedia) Żmudź – region na Litwie (miejscowości: Wodokty, Lubicz, Upita, Birże, Kiejdany, Taurogi), Wielkopolska (Ujście), Podlasie (Tykocin, Łuków, Janów, Sokółka), Częstochowa, Śląsk, Lwów, Zamość, Warszawa, a następnie akcja powraca na Żmudź.

Pałac książąt Radziwiłłów w Kiejdanach, do którego Janusz zaprosił szlachtę i pułkowników. (foto: bezbrzeznemysli.blogspot.com)

Ważniejsze wydarzenia historyczne to: potyczka pod Klewanami, pospolite ruszenie pod Ujściem, oblężenie Jasnej Góry, powrót Jana Kazimierza do Polski i śluby złożone czyniące Matkę Boską królową Polski we Lwowie , bitwa pod Sokółką, bitwa pod Gołębiem, bitwa pod Jarosławiem, bitwa pod Warką, wyzwolenie Sandomierza, marsz Karola Gustawa na Lublin i Zamość, potyczka w Rudniku, wyzwolenie Lublina, oblężenie Warszawy, bitwa pod Prostkami.

Obrona Jasnej Góry - kadr z filmu: Andrzej Kmicic z Kiemliczami — Obrona Jasnej Góry – kadr z filmu: Andrzej Kmicic z Kiemliczami (Potop 1973 r.)

Bohaterowie

Andrzej Kmicic, Aleksandra Billewiczówna, Janusz i Bogusław Radziwiłłowie, Onufry Zagłoba, Michał Jerzy Wołodyjowski, Kulwiecówna, Roch Kowalski, Rzędzian z Wąsoszy, Sakowicz, Jan Kazimierz, Tomasz Billewicz, Anusia Borzobohata-Krasieńska, Stefan Czarniecki, Paweł Sapieha, Jerzy Lubomirski, Augustyn Kordecki, Hieronim Radziejowski, Karol Gustaw, Kiemlicze, Soroka.

Oleńka i Kmicic (film, 1973 r.) — Oleńka i Kmicic podczas kuligu (film, 1973 r.)

Potop