Oprac.R. 1-3R. 4-9R. 10-12R. 13-16R. 17-18Interp.Plan/Mini
Plan
1. Akcja powieści rozgrywa się w zaborze rosyjskim po 1864 roku, a rozpoczyna się 4 stycznia o godzinie 13.00.
2. Marcin Borowicz jako ośmiolatek przyjeżdża z rodzicami do Owczar, wioski nieopodal rodzinnych Gawronek, gdzie znajduje się Szkoła Początkowa zwana w języku rosyjskim: „Naczalnoje Owczarskoje Ucziliszcze” – prowadzona przez państwo Wiechowskich.
3. Codziennie o jedenastej dzieci słuchają i śpiewają pieśni cerkiewne z Wiechowskim.
4. Marcin ciężko pracuje nad nauką języka rosyjskiego, szczególnie gramatyką i kaligrafią – pisaniem rosyjskich wyrazów. Lubi religię i katechizm księdza Antoniego Putiatyckiego.
5. Nadchodzą wieści o zbliżającej się wizytacji szkoły przez dyrektora nadzoru nad szkołami. Wiechowscy i dzieci sprzątają szkołę i stancje, przygotowują się do wizytacji.
6. Piotr Nikołajewicz Iaczmieniew rozpoczął wizytację od obserwacji lekcji Wiechowskiego, a potem samodzielnie odpytuje dzieci. Najpierw stawia negatywną ocenę pracy nauczycieli. Po rozmowie z matkami dzieci i narzekaniem na rusyfikację ich dzieci przez Wiechowskich, zmienia opinię.7. Inspektor Iaczmieniew dochodzi do wniosku, iż chcąc rusyfikować Polaków, należy zmusić ich do mówienia w domach po rosyjsku i myśleć w tym języku.
8. Akcja powieści przenosi się do Klerykowa, miejscowości gubernianej oddalonej o około 5 kilometrów od Gawronek. Znajdowało się tam gimnazjum, do którego egzamin zdawał Marcin Borowicz, do klasy wstępnej.
9. Pani Helena, mama Marcina wykupuje mu korepetycje u profesora Majewskiego. Robi wszystko, aby syn miał szansę kształcenia się.
10. Borowicz zdał egzaminy wstępne do gimnazjum, z języka rosyjskiego, matematyki i religii. Został przyjęty, co spowodowało ogromną radość matki.
11. Pani Helena załatwia Marcinowi miejsce na stancji u starej znajomej pani Przepiórowskiej.
12. Marcin poznaje nowych kolegów na stancji. Daleszowscy – trzej bracia, których najstarszy chodził do czwartej klasy, młodsi byli uczniami klasy drugiej. Szwarc – uczeń pierwszej klasy ale drugoroczny. Pozostali to Soraczek i Pigwański, który chodził do 7 klasy i udzielał korepetycji Marcinowi.
13. Marcin spędza dwa wolne dni na Zielone Świątki, poznaje też historię rodzinnego konia – gniadej klaczy, którą ukradli złodzieje, ale samodzielnie po miesiącu wrócił do stajni.
14. Matka Marcina po długo trwającej chorobie umiera. Marcin opuszcza się w nauce, poznawszy nowego kolegę Wilczka i wagarując.
15. Ksiądz Wargulski wyrzucił z kościoła inspektora Siedlewa, ponieważ ten zabronił mu śpiewania polskiego hymnu. Świadkiem tego zajścia był Marcin.
16. Poznajemy charakterystykę profesorów uczących w gimnazjum: Leima – nauczyciela łaciny i wychowawcy, Ozierskiego – nauczyciel języka rosyjskiego, Szrettera – nauczyciela języka polskiego i Nogackiego – profesora matematyki.
17. W trzeciej klasie Marcin z kolegami strzelał w parku z pistoletu, co nieomal doprowadziło do wyrzucenia go z gimnazjum. Pomogły mu modlitwy i wiara w opiekę matki.
18. Po zakończeniu klasy czwartej Marcin przyjechał do Gawronek na wakacje. Dostał od starzejącego się ojca dubeltówkę i większość czasu spędził na zwiedzaniu okolicy w poszukiwaniu okazji do polowania.19. Podczas wakacji poznał Szymona Nogę, najlepszego strzelca w okolicy. Niestety, mężczyzna ten nie pomógł mu odnalezieniu celów do strzelania, a nawet wykorzystał Marcina, każąc przynieść mu przed polowaniem na głuszce alkohol.
20. Nowy rok szkolny Marcin przywitał w szkole wraz z nowym dyrektorem Kriestiobriodnikowem. Nowy inspektor nazywał się Zabielskij. Ponadto łaciny uczył Pietrow a historii Kostriulew, ale nie tylko nauczyciele się zmienili. Nauczyciele wszędzie szpiegowali uczniów, nawet na stancjach wizytowali ich częściej.
21. Poznajemy nowego bohatera. Jest nim Andrzej Radek. Przybywa do Klerykowa i staje się kolegą Marcina. Pochodził z biednej rodziny i do miasteczka przyszedł pieszo.
22. Uczeń Tynkiewicz bardzo dokuczał Radkowi. Pewnego razu jednak już nie wytrzymał i pobił swego prześladowcę. Miał za ten czyn opuścić gimnazjum wilczym biletem, lecz wstawił się za nim i uratowało od kary uczeń starszej klasy Marcin Borowicz – zaprzyjaźniony od jakiegoś czasu z inspektorem Zabielskim, z którym stworzył stronnictwo literatów. Stronnictwo to działało przeciwko polskości.
23. Do klasy dołączyli nowi uczniowie i przystąpili do stronnictwa literatów. Rozczytywali się w tłumaczeniu „Historii cywilizacji Anglii”, książki naukowej, dzięki której chłopcy stawali się ateistami. Także Marcin uległ tej tendencji.
24. W siódmej klasie na jednej z lekcji historii prowadzonej przez Kostriulewa „Figa” odważył się zaprotestować przeciwko oszczerstwom, jakie czytał nauczyciel. Często to robił, aby zabijać w Polakach patriotyzm.
25. Do klasy przyszedł nowy uczeń Bernard Zygier. Miał 18 lat i został wydalony z gimnazjum w Warszawie za zbytni patriotyzm. Na jednej z lekcji języka polskiego recytował „Redutę Ordona”, czym wywarł ogromne wrażenie na pozostałych uczniach i profesorze.
26. Marcin chodził już do ósmej klasy i miał 18 lat. Wraz z niektórymi kolegami spotykał się u Marcina Gontala na tajnych spotkaniach związanych z literaturą i historią Polski.
27. Ogromne wrażenie na Borowiczu wywarła lektura „Dziadów” Adama Mickiewicza. Coraz więcej czasu poświęcał poznawaniu literatury i kultury polskiej.
28. Podczas ostatniego roku nauki i przygotowań do matury Marcin Borowicz zakochał się w „Birucie” – Annie Stogowskiej. Wstydził się wyznać swoje uczucie.
29. Po zdanej maturze i wakacjach w Gawronkach Marcin wrócił do Klerykowa i bardzo chciał spotkać się z Anną. Dowiedział się jednak, iż ojciec, lekarz, dziewczyny dostał lepszą posadę w głębi Rosji i zabrał rodzinę ze sobą.
Mini streszczenie
Akcja powieści rozgrywa się w zaborze rosyjskim po 1864 roku, a rozpoczyna się 4 stycznia o godzinie 13.00. Marcin Borowicz jako ośmiolatek przyjeżdża z rodzicami do Owczar, wioski nieopodal rodzinnych Gawronek, gdzie znajduje się Szkoła Początkowa zwana w języku rosyjskim: „Naczalnoje Owczarskoje Ucziliszcze” – prowadzona przez państwo Wiechowskich. Codziennie o jedenastej dzieci słuchają i śpiewają pieśni cerkiewne z Wiechowskim.
Marcin ciężko pracuje nad nauką języka rosyjskiego, szczególnie gramatyką i kaligrafią – pisaniem rosyjskich wyrazów. Lubi religię i katechizm księdza Antoniego Putiatyckiego. Nadchodzą wieści o zbliżającej się wizytacji szkoły przez dyrektora nadzoru nad szkołami. Wiechowscy i dzieci sprzątają szkołę i stancje, przygotowują się do wizytacji.
Piotr Nikołajewicz Iaczmieniew rozpoczął wizytację od obserwacji lekcji Wiechowskiego, a potem samodzielnie odpytuje dzieci. Najpierw stawia negatywną ocenę pracy nauczycieli. Po rozmowie z matkami dzieci i narzekaniem na rusyfikację ich dzieci przez Wiechowskich, zmienia opinię.Inspektor Iaczmieniew dochodzi do wniosku, iż chcąc rusyfikować Polaków, należy zmusić ich do mówienia w domach po rosyjsku i myśleć w tym języku. Akcja powieści przenosi się do Klerykowa, miejscowości gubernianej oddalonej o około 5 kilometrów od Gawronek. Znajdowało się tam gimnazjum, do którego egzamin zdawał Marcin Borowicz, do klasy wstępnej.
Pani Helena, mama Marcina wykupuje mu korepetycje u profesora Majewskiego. Robi wszystko, aby syn miał szansę kształcenia się. Borowicz zdał egzaminy wstępne do gimnazjum, z języka rosyjskiego, matematyki i religii. Został przyjęty, co spowodowało ogromną radość matki. Pani Helena załatwia Marcinowi miejsce na stancji u starej znajomej pani Przepiórowskiej. Marcin poznaje nowych kolegów na stancji. Daleszowscy – trzej bracia, których najstarszy chodził do czwartej klasy, młodsi byli uczniami klasy drugiej. Szwarc – uczeń pierwszej klasy ale drugoroczny. Pozostali to Soraczek i Pigwański, który chodził do 7 klasy i udzielał korepetycji Marcinowi. Marcin spędza dwa wolne dni na Zielone Świątki, poznaje też historię rodzinnego konia – gniadej klaczy, którą ukradli złodzieje, ale samodzielnie po miesiącu wrócił do stajni.
Matka Marcina po długo trwającej chorobie umiera. Marcin opuszcza się w nauce, poznawszy nowego kolegę Wilczka i wagarując. Ksiądz Wargulski wyrzucił z kościoła inspektora Siedlewa, ponieważ ten zabronił mu śpiewania polskiego hymnu. Świadkiem tego zajścia był Marcin.
Poznajemy charakterystykę profesorów uczących w gimnazjum: Leima – nauczyciela łaciny i wychowacy, Ozierskiego – nauczyciel języka rosyjskiego, Szrettera – nauczyciela języka polskiego i Nogackiego – profesora matematyki. W trzeciej klasie Marcin z kolegami strzelał w parku z pistoletu, co nieomal doprowadziło do wyrzucenia go z gimnazjum. Pomogły mu modlitwy i wiara w opiekę matki. Po zakończeniu klasy czwartej Marcin przyjechał do Gawronek na wakacje. Dostał od starzejącego się ojca dubeltówkę i większość czasu spędził na zwiedzaniu okolicy w poszukiwaniu okazji do polowania.Podczas wakacji poznał Szymona Nogę, najlepszego strzelca w okolicy. Niestety, mężczyzna ten nie pomógł mu odnalezieniu celów do strzelania, a nawet wykorzystał Marcina, każąc przynieść mu przed polowaniem na głuszce alkohol.
Nowy rok szkolny Marcin przywitał w szkole wraz z nowym dyrektorem Kriestiobriodnikowem. Nowy inspektor nazywał się Zabielskij. Ponadto łaciny uczył Pietrow a historii Kostriulew, ale nie tylko nauczyciele się zmienili. Nauczyciele wszędzie szpiegowali uczniów, nawet na stancjach wizytowali ich częściej. Poznajemy nowego bohatera. Jest nim Andrzej Radek. Przybywa do Klerykowa i staje się kolegą Marcina. Pochodził z biednej rodziny i do miasteczka przyszedł pieszo.
Uczeń Tynkiewicz bardzo dokuczał Radkowi. Pewnego razu jednak już nie wytrzymał i pobił swego prześladowcę. Miał za ten czyn opuścić gimnazjum wilczym biletem, lecz wstawił się za nim i uratowało od kary uczeń starszej klasy Marcin Borowicz – zaprzyjaźniony od jakiegoś czasu z inspektorem Zabielskim, z którym stworzył stronnictwo literatów. Stronnictwo to działało przeciwko polskości. Do klasy dołączyli nowi uczniowie i przystąpili do stronnictwa literatów. Rozczytywali się w tłumaczeniu „Historii cywilizacji Anglii”, książki naukowej, dzięki której chłopcy stawali się ateistami. Także Marcin uległ tej tendencji.
W siódmej klasie na jednej z lekcji historii prowadzonej przez Kostriulewa „Figa” odważył się zaprotestować przeciwko oszczerstwom, jakie czytał nauczyciel. Często to robił, aby zabijać w Polakach patriotyzm. Do klasy przyszedł nowy uczeń Bernard Zygier. Miał 18 lat i został wydalony z gimnazjum w Warszawie za zbytni patriotyzm. Na jednej z lekcji języka polskiego recytował „Redutę Ordona”, czym wywarł ogromne wrażenie na pozostałych uczniach i profesorze.Marcin chodził już do ósmej klasy i miał 18 lat. Wraz z niektórymi kolegami spotykał się u Marcina Gontala na tajnych spotkaniach związanych z literaturą i historią Polski. Ogromne wrażenie na Borowiczu wywarła lektura „Dziadów” Adama Mickiewicza. Coraz więcej czasu poświęcał poznawaniu literatury i kultury polskiej.
Podczas ostatniego roku nauki i przygotowań do matury Marcin Borowicz zakochał się w „Birucie” – Annie Stogowskiej. Wstydził się wyznać swoje uczucie.
Po zdanej maturze i wakacjach w Gawronkach Marcin wrócił do Klerykowa i bardzo chciał spotkać się z Anną. Dowiedział się jednak, iż ojciec, lekarz, dziewczyny dostał lepszą posadę w głębi Rosji i zabrał rodzinę ze sobą.
Oprac.R. 1-3R. 4-9R. 10-12R. 13-16R. 17-18Interp.Plan/Mini