Oprac.Części 1-2Części 2-3Interp./Char.
INTERPRETACJA
„Jądro ciemności” to opowieść o kolonizacji Afryki, Konga przez białych Europejczyków – kompanię belgijską. Afryka jest jądrem ciemności, ciemnego, czarnego lądu – “ciemnego” w znaczeniu zacofanego cywilizacyjnie w porównaniu z Europą. Marlow i Kurtz reprezentują kulturę humanitarną i chrześcijańską starego kontynentu.
Ocena Kurtza nie pozostawia wątpliwości. Kolonizatorzy pokroju Kurtza daleko od ojczyzny tracą zasady moralne i zamieniają się w bestie. Jądro ciemności to właśnie zło w sercach ludzi, które czyni z nich zwierzęta nastawione wyłącznie na zysk. Lekceważą potrzeby życiowe afrykańskich plemion, zamieniając je w niewolników. Wszystko to podporządkowują chęciom wzbogacenia się.
Zamiast nieść ze sobą cywilizację wraz z kulturą, szerzą cierpienie i śmierć, przelewają krew. Są nieczuli na potrzeby lokalnych społeczności, dążąc do osiągania zysków.
Opowiadanie pokazuje człowieka zagubionego w świecie, do którego miał nieść etykę europejską. W rezultacie stoczył się na dno moralne. Dobrnął aż do jądra ciemności własnego charakteru. Kurtz i jemu podobni utracili hamulce powstrzymujące przed krzywdzeniem drugiego człowieka. Najlepszy z agentów spółki holenderskiej zatracił się w świecie wolnym od cywilizacji, zapomniał o normach, jakie kierują życiem społecznym Europy.
Uznał siebie za bóstwo i dzięki przemocy zmusił do poddania się mu “dzikich” plemion. Wkrótce liczba jego wyznawców poszerzyła się. W pewnym momencie mógł jeszcze wrócić do świata o określonych normach moralnych, ale nie opanował żądzy dominacji – dla tubylców stał się bóstwem. Osiągnął swój status wśród plemion Murzynów poprzez zło, kary cielesne i mordowanie buntowników. Wokół jego posiadłości roiło się od pali z ponabijanymi na nie obciętymi głowami biedaków, którzy śmieli się przeciwstawiać.
Opowiadanie Conrada dowodzi, iż w ludziach o słabym charakterze drzemie zło. W sprzyjających warunkach dochodzi ono do głosu. Rozkwitło podczas kolonizacji kontynentów w XIX w. Szacuje się, iż doprowadziło do śmierci 5-15 milionów ludzi – zob. w Wikipedii. “Biały człowiek” z Europy kolonizował dziesiątki krajów i miliony ich obywateli, siłą zmuszając do pracy, aby się wzbogacać. Słabsi, bo gorzej uzbrojeni, nie mieli szans. To było wielkie barbarzyństwo nazywane dzisiaj “zbrodnią przeciwko ludzkości” lub ludobójstwem.
Zobacz, kto najwięcej kolonizował i chciał być panem świata w artykule Wikipedii – kolonializm.
CHARAKTERYSTYKA POSTACI
Charlie Marlow – marynarz i narrator opowieści, kapitan statku parowego, odważny, praworządny, uczciwy, kulturalny, wrażliwy na krzywdę Murzynów, bardzo współczuje ofiarom kolonizacji, niewolnikom Konga.
Kurtz – najlepszy agent gwarantujący spółce handlowej ogromne zyski, stracił poczucie praworządności i moralności, jest kolonizatorem pragnącym zarobić jak najwięcej na okradaniu plemion, nie waha się postępować wbrew prawom, w których został wychowany, pazerny, próżny, tyran.
Dyrektor stacji centralnej– ambitny, chce podporządkować sobie wszystkich agentów i zrobić karierę w spółce, nie choruje nigdy, wykształcony i inteligentny, zawistny o powodzenie Kurtza, uważa go za przeszkodę w rozwoju swojej kariery, podobnie traktuje Marlowa, od kiedy ten opowiedział się po stronie Kurtza, żądny władzy i splendorów.
Księgowy spółki – zadbany, wykształcony, administrator skupiony na własnych zadaniach, elegant, poniża Murzynów i nic go oni nie obchodzą.
Fabrykant cegły – urzędnik przysłany, aby sprawdzać innych, zaufany spółki, zazdrości majątku i pozycji Kurtzowi.
Marynarz rosyjski – obieżyświat, zapatrzony w Kurtza, a nawet jego wyznawca, sam dotarł do jądra ciemności i podporządkował się Kurtzowi.
Narzeczona Kurtza – piękna młoda kobieta zafascynowana ukochanym, ślepo mu oddana i nieświadoma jego działań.
Streszczenie
Oprac.Części 1-2Części 2-3Interp./Char.