Oprac.Akt 1Akt 2Akt 3Akt 4Akt 5Char.Plan/MiniByć albo…
Akt IV
Scena I
Ten sam pokój, co w końcu aktu poprzedniego. Królowa, Rozenkranc i Gildenstern, po chwili wchodzi Król.
Gertruda opowiada Klaudiuszowi o wydarzeniach, jakie miały przed momentem miejsce. Broni Hamleta, który jej zdaniem wpadł w szał, przestraszył się szczura i przez pomyłkę zabił Poloniusza. Potem bardzo tego żałował. Król ma zamiar zataić to morderstwo i jak najszybciej, jeszcze tego wieczora wysłać Hamleta do Anglii.
Przybywają Rozenkranc i Gildenstern. Król nakazuje im odnalezienie księcia, a także zwłok Poloniusza.
Scena II
Inny pokój w zamku. Wchodzi Hamlet.
Hamlet rozmawia schował w sobie znane miejsce zwłoki Poloniusza. Gdy tylko pojawia się w komnacie, biegną za nim Rosenkranc i Gildenstern. Pragną wypełnić rozkaz króla i odszukać ciało Poloniusza, aby wystawić je w kaplicy. Hamlet jednak nie kwapi się zdradzić miejsca ukrycia jego zwłok.
Scena III
Inny pokój tamże. Król w towarzystwie kilku panów.
Król nie chce zdradzić światu zabójstwa Poloniusza. Nie może też ukarać Hamleta:
„On ma zachowanie
U ludu, który nie bierze na rozum,
Ale na oko; gdzie zaś to ma miejsce,
Tam zwykle bywa ważona na szali
Nie wina, ale kara winowajcy.
Trzeba dlatego, ażeby to nagłe
Jego wysłanie wydało się krokiem
Od dawna ułożonym!”
Klaudiusz zdaje sobie sprawę z faktu, iż Hamlet jest lubiany przez naród. Kierowanie uwagi na niego mogłoby odkryć zbrodnie Klaudiusza. Dlatego też lepiej pozbyć się go. Gdy w końcu dworzanie przyprowadzają księcia, ten zmuszony wyjawia miejsce pobytu ciała Poloniusza. Jest ono na schodach do galerii. Hamlet także zgadza się na podróż do Anglii, nie ma wyjścia. Z kolei po wyjściu wszystkich Klaudiusz pozostając sam, wyjawia tajemnicę przyszłego losu młodzieńca:
„A ty, Anglio,
Jeśli ci przyjaźń moja pożądana
(…)
Anglio, nie waż lekce
Wszechwładnej woli mojej, która w listach,
Zaklinających cię o tę przysługę,
Wyraźnie żąda od ciebie niezwłocznej
Śmierci Hamleta.”
W listach do angielskiego króla domaga się śmierci hamleta. Tak się składa, że Anglicy są lennikami króla Danii, gdyż niedawno zostali przez nich pokonani. Wyjazd zatem Hamleta do Anglii jest równoznaczny ze skazaniem go na śmierć.
Scena IV
Równina w Danii. Wchodzi Fortynbras z wojskiem.
Fortynbras rozmawia ze swoim rotmistrzem. Nakazuje mu, aby poinformował króla Danii o przemarszu wojsk norweskich w kierunku na Polskę. Podczas rozmowy z Hamletem dowiadujemy się, iż Norwegowie mają zamiar zdobyć skrawek Polski, który zdaniem Fortynbrasa nie jest wiele wart.
W samotności Hamlet rozmyśla nad sensem życia. Dochodzi do wniosku, iż ma przed sobą armię gotową na jeden rozkaz umrzeć, a on nie był, nie jest w stanie pomścić śmierci ojca:
„I cóż ja wart jestem,
Ja, który ojca zgon, zhańbienie matki
Śpiąco przepuszczam? gdy oto ze wstydem
Widzę przed sobą bliską śmierć dwudziestu
Tysięcy ludzi, którzy dla chimery,
Dla widma sławy, w grób idą jak w łóżko…”
Scena V
Elzynor. Pokój w zamku. Wchodzą Królowa i Horacy.
Królowa przyjmuje Ofelię. Dziewczyna jest zrozpaczona po śmierci ojca. Śpiewa, nie mówi do królowej. Wygląda na cierpiąca i oszalałą. Gertruda próbuje jej przerywać, a potem wchodzi król, który też nie bardzo wie, o czym śpiewa dziewczyna? W końcu Ofelia zapowiada przyjazd Laertesa i wychodzi.
Klaudiusz żałuje, iż potajemnie pochowano Poloniusza. To stało się przyczyną szemrania ludzi. Do sali przybywa Laertes. Od początku podejrzewa króla o udział w zabójstwie ojca i pragnie zemsty:
„Zgoda, Ta jego nagła śmierć, ten cichy pogrzeb,
Bez żadnych oznak, szpady ani herbów,
Bez ceremonii, bez pompy pogrzebu.
Wszystko to woła na mnie wniebogłosy
O ścisłe śledztwo.”
Klaudiusz mówi, iż jest niewinny i gotów jest poświęcić wszystko: królestwo, koronę, życie, aby to udowodnić. Razem w tym celu wychodzą w poszukiwaniu świadków, którzy oczyszczą króla z podejrzeń Laertesa.
Scena VI
Inny pokój w zamku. Horacy i jego Sługa.
Horacy dostał list od Hamleta o treści:
„Horacy,
jak tylko ten list przeczytasz, dopomóż oddawcom jego dostać się do króla, mają oni pismo i do niego. Zaledwieśmy przebyli dwa dni na morzu, gdy silnie uzbrojony statek korsarski wyprawił na nas łowy. Ponieważ miał nad nami w żaglach przewagę, zmuszeni byliśmy stawić mu czoło i przyjąć bitwę, wśród której wrzenia wskoczyłem na ów statek. W tejże chwili piraci oddalili się od naszego okrętu i tym sposobem sam jeden zostałem ich jeńcem. Obeszli się ze mną, jak poczciwym łotrom przystoi; ale wiedzieli, co czynią; muszę się im za to dobrze wywdzięczyć. Postaraj się, aby król odebrał to, co doń piszę, i śpiesz do mnie tak chyżo, jak gdybyś uciekał przed śmiercią. Mam ci coś do powiedzenia na ucho, co cię w oniemienie wprawi, a przecież słowa będą tu tylko cieniem rzeczy samej. Ci dobrzy ludziska doprowadzą cię do miejsca, gdzie się znajduję. Rozenkranc i Gildenstern peregrynują do Anglii; o nich także mam ci wiele do powiedzenia. Bądź zdrów.
Twój, jak go znasz, Hamlet”
Krócej: statek Hamleta płynący do Anglii został napadnięty przez korsarzy. Uratował się i wraca do Danii. Rozenkranc i Gildenster płyną do Anglii. Hamlet ma Horacemu wiele do opowiedzenia.
Scena VII
Inny pokój na zamku. Król i Laertes.
Klaudiusz opowiada o zajściu w pokoju królowej. Celem ataku Hamleta był on sam, ale ofiarą stał się także Poloniusz. Winę za śmierć ojca Laertesa i Ofelii ponosi Hamlet. Młodzieniec rozpacza nad śmiercią ojca i obłędem swojej cnotliwej siostry.
Posłaniec przynosi list od Hamleta, w którym książę prosił o przebaczenie i rozmowę. Dowiadują się z niego, iż Hamlet został wysadzony na brzegu sam i nagi. Klaudiusz namawia Laertesa, aby w takim razie wyzwał go na pojedynek. Słyszał on od przebywającego na dworze Lamonda, że Laertes jest niezrównanym szermierzem i w takim razie łatwo pokona Hamleta na rapiery. Z kolei Laertes wpada na pomysł, by koniec szabli natrzeć trucizną, jaką zakupił, aby nie dać szans przeciwnikowi. Klaudiusz pragnie także zatruć napój:
„Ha! wiem już, co robić.
Gdy was bój znuży, tak że się aż obu
Czuć da pragnienie (ostro żgaj dlatego),
I gdy on zechce czego do ochłody,
Wtedy podadzą mu puchar, z którego
Jeden łyk, w razie gdyby jakim trafem
Uszedł twojego zatrutego ciosu,
Da nam skuteczny sukurs! Skąd ta wrzawa?”
Jeśli walka znuży przeciwników, Hamlet zechce się napić czegoś, wówczas zostanie mu podany zatruty napój.
Do sali weszła królowa i dało się słyszeć zamieszanie. Królowa poinformowała Laertesa o śmierci Ofelii. Dziewczyna wiła wieńce z kwiatów nad potokiem i pragnęła jeden z nich zawiesić na gałęzi pochyłej wierzby. Niestety, wpadła do wody i utonęła.
Oprac.Akt 1Akt 2Akt 3Akt 4Akt 5Char.Plan/MiniByć albo…