Oprac.Część 1aCzęść 1bCzęść 2Część 3Interp./Char.Plan/Mini
W poniedziałek 21 grudnia napisał do Loty list, który znaleziono po jego śmierci przy nim. Pisze w liście, iż chce umrzeć. Największa w życiu przyjemność, jaka go spotkała, to rozmowa z nią. Szarpały nim różne myśli. Chciał zabić Alberta, ją, w końcu zabije siebie, bo nie mogą żyć wszyscy troje. Prosi, aby pamiętała o nim, kiedy będzie stała na wzgórzu. Tam się spotykali.
Następnie Werter kazał przygotować wszystkie rzeczy słudze, popłacić rachunki i dać dwumiesięczną jałmużnę biedakom. Zjadł obiad w pokoju i chodził po ogrodzie. Pojechał zobaczyć się z dziećmi. Zdradziły, że w nowy rok ma dostać od nich życzenia noworoczne.
Po powrocie do domu znów napisał fragment listu do Loty. Mówi w nim, że w Wigilię ona będzie czytała ten list.
W tym czasie Lota rozmyślała o miłości i dobrym charakterze męża, którego kochała i z nim wiązała przyszłość. Czuła też braterskie i duchowe więzi z Werterem już od pierwszego spotkania. Chciała go nawet ożenić z którąś ze swych znajomych.
Nie znalazła żadnej, która byłaby godna tego wrażliwego człowieka. Ukrywała sama przed sobą, że pragnie zachować go dla siebie, chociaż nie powinna tego robić, bo jest związana z innym. Przyszedł do niej Werter. Nie chciała być z nim sama, posłała po przyjaciółki, ale żadna nie przyszła.
Poprosiła o przeczytanie przetłumaczonych przez Wertera fragmentów „Pieśni Osjana”.
Czytał na jej prośbę. Jest tam mowa o samotnej gwieździe na Zachodzie, której ramiona opływają wody i oświetla dusza Osjana. Powraca bohater Fingal i z nim inni. Jedna z bohaterek Kolma śpiewa pieśń. W pieśni tej mowa o samotności. Czeka na umówionego z nią Salgfara, ale ten nie przybywa. Zapada zmrok a jego nie ma. Wreszcie zauważa zwłoki na wzgórzu. To Salgar zabił jej brata i ciało brata też tam leży. Zabili się obaj nawzajem. Kolma rozpacza, prosi przyjaciół, aby wykopali grób dla bohaterów.
Chce przybyć tam i zamieszka z nimi, popełni samobójstwo. Odzywa się Ryno i mówi o zbliżającej się burzy. Prosi Alpina o pieśń. Alpin spiewa o Morarze, wielkim wojowniku, który zgładził wielu rycerzy.
On jednak zginął i na jego grobie nie ma kto zapłakać. Przybywa tam ojciec Morara i żegna go, podobnie Alpin. Potem opowiada o miłości Armara do Daury. Nie było pisane im szczęście, gdyż zabity rękami Armara brat Erata sprowadził na nich jego zemstę. Podstępnie wywabił Daurę, mówiąc, iż niedaleko brzegu czeka na nią Armar i wsiadła do łodzi Erata. Wzywała swym głosem Aramara, lecz dotarł on do Arindala. Ten przywiązał Erata do dębu i łodzią ruszył po Daurę do skały, gdzie ją pozostawiono.
Nie wiedział tego Armor, który strzałą zabił Arindala zamiast Erata chciał ratować Daurę. Wezbrały fale i nie dopłynął do ukochanej, zginął w wodzie. Armin, jej ojciec nie mógł jej pomóc i zmarła na skale. Kiedy od gór nadciąga burza, Armin widzi swoje dzieci we mgle objęte razem.
Lota płakała i Werter także. Narrator mówi, iż czuli swoją wspólną niedolę. Prosiła, aby czytał dalej. Przeczytał jeszcze krótki fragment i załamał się. Zaczął całować ją, ona najpierw uległa, lecz oprzytomniała i wybiegła z płaczem. On obiecał, że więcej go nie zobaczy. Nie chciała z nim się pożegnać, ale on ją pożegnał na zawsze. Potem błąkał się po mieście w głębokim śniegu i do domu wrócił mokry.
Rankiem napisał część listu do Loty. To ostatni jego poranek, pisał. Nadchodzi chwila, która rozdzieli ich na wieki. Wspomina śmierć swojej opiekunki, którą odprowadzał na cmentarz podczas jej pogrzebu. Wspomina też ostatnie ich spotkanie i jej usta, świętość. Ukarze się sam za to, że kocha ją, a wobec tego świata nie może, bo ona ma męża. Przypomina jej kwiaty, które mu przysłała kiedyś, gdy nie popatrzyła na niego. Modlił się do nich, dawały mu nadzieję na jej miłość. Niech nie obawia się, on nie jest obłąkany, zapewnia ją. Odnajdzie jej matkę i wypłacze cały swój ból.
Około jedenastej wysłał kartkę do Alberta, aby pożyczył mu swoich pistoletów, gdyż wybiera się w podróż. Lota nie mogła spać. Rozmyślała, czy ma powiedzieć mężowi o pobycie Wertera. Jej oczy mogłyby zdradzić pewne uczucia, bała się więc.
Powrócił Albert. Interesy nie poszły po jego myśli. Rozmawiali zdawkowo, kiedy wszedł służący Wertera po pistolety. Albert poprosił, by je mu podała. Była zaniepokojona. Werter otrzymał pistolety i wiedział, że ona je powycierała z kurzu.
W ostatnim liście do Wilhelma prosił o to, by matka wybaczyła mu ten czyn. Drugi list napisał do Alberta z przeprosinami za zakłócenie mu rodzinnego życia. W osobnym liście prosi komisarza o pochowanie go na cmentarzu pomiędzy dwiema lipami.
Cieszy się, że może umrzeć za swoją ukochaną. O północy strzela sobie w głowę.
Rano jego ciało odnalazł służący. Werter jeszcze żył. Strzelił do siebie nad prawym okiem i z otworu wylewał się mózg. Wezwany lekarz stwierdził, że nie ma ratunku, strzelił do siebie siedząc na krześle, potem upadł na podłogę i kręcił się wokół krzesła.
Był ubrany w błękitny frak i żółta kamizelkę. Rzęził.
Nadszedł komisarz i jego synowie, których Werter bawił. Całowali go w ręce i nie można ich było od niego oderwać aż do zgonu w samo południe.
Pochowano Wertera na cmentarzu według życzenia. Nie było żadnego księdza, Albert nie był w stanie iść. Obawiano się o życie Loty. Wszyscy bardzo przeżyli śmierć Wertera.
INTERPRETACJA
„Cierpienie młodego Wertera” to powieść epistolarna ukazująca nieszczęśliwie zakochanego młodzieńca. Jest nim Werter, mieszczanin z pochodzenia, osoba wykształcona i bardzo wrażliwa, pełna ideałów i wiary w ludzi. Zakochuje się on w Lotcie, osobie idealnej, z którą chciałby żyć, ale jest ona narzeczoną Alberta. Traktuje go jak najlepszego przyjaciela, a może jej uczucia do Wertera są głębsze. Mimo ślubu z Albertem nie rezygnuje z przyjaźni z Werterem. Chłopiec ten zakochany w Lotcie do szaleństwa nie potrafi bez niej żyć.
W pewnym momencie postanawia wyrwać się z tego świata i rzucić się w wir pracy, ale staje się ona dla niego karą, a nie przyjemnością. Z powodu nieszczęśliwej miłości popełnia samobójstwo. Skoro nie może być szczęśliwy z ukochaną, która wyszła za mąż za innego, to nie będzie w ogóle żył.
Werter jest bardzo wrażliwą jednostką, ma duszę poetycką, jest zbuntowany wobec konwenansów i podziałów klasowych, idealizuje swoją ukochaną, zamyka się na świat. Żyje często w świecie wyobraźni, ma poczucie sprawiedliwości, kocha dzieci i naturę. Jest osobą samotną, cierpiącą i często czuje bezsens egzystencji. Jednak nie wpływa na rzeczywistość, raczej przed nią ucieka. Ponadto uczucie doprowadza go do obłędu i samobójstwa.
Te wszystkie cechy Wertera ukształtowały wzorzec bohatera werterycznego. Pojawią się one w odniesieniu do wielu innych postaci literackich romantyzmu.
MINI CHARAKTERYSTYKA
Werter – jest bardzo wrażliwą jednostką, ma duszę poetycką, jest zbuntowany wobec konwenansów i podziałów klasowych, idealizuje swoją ukochaną, zamyka się na świat i żyje często w świecie wyobraźni, ma poczucie sprawiedliwości, kocha dzieci i naturę, jest osobą samotną, cierpiącą i często czuje bezsens egzystencji, ale nie wpływa na rzeczywistość, raczej przed nią ucieka, ponadto jego uczucie doprowadza go do obłędu i samobójstwa.
Lota – młoda i piękna dziewczyna o duszy romantycznej, optymistycznie nastawiona do świata, życzliwa i pełna oddania dla swoich bliskich, dla Wertera, uczciwa i stała w uczuciach.
Albert – stateczny, wierny ukochanej, stały w uczuciach, prawdomówny, zrównoważony, pracowity, uczciwy.
Oprac.Część 1aCzęść 1bCzęść 2Część 3Interp./Char.Plan/Mini